Een korte historie - Tekst uitgesproken tijdens de viering van tien jaar Buurttuin BietjeBijBietje:
Wist je dat een ezeldistel zo heet omdat ezels er enorme scheten van laten?
Ja, echt! Volgens Wikipedia. En die prachtige zeldzame distel stond hier een aantal jaren te bloeien.
Dat zegt eigenlijk alles over deze buurttuin: verrassend, wild, leerzaam, en een tikkeltje eigenwijs.
Lieve mensen, wat fijn dat jullie er zijn op deze feestelijke dag. Hier, op deze plek waar al tien jaar zoveel groeit. Niet alleen planten – maar vooral ook verbinding.
De mensen
Op een gewone zondagmiddag zie ik Katinka met haar hond, een jong gezin dat aardbeien ontdekt, jongeren die even uitblazen, mediterrane mannen die planten bekijken alsof het kunst is. Even later komt Giovanni, mijn trouwe helper, een lange stok lenen om een vlieger uit een boom te redden... en een buurvrouw met wie ik kletsend ineens een uur verder ben. Zomaar een middag. En dat al tien jaar lang.
Zoveel mensen kwamen, bleven of gingen. Met elk praatje groeide deze tuin een beetje verder. Ik ben echt niet de enige die deze ervaring heeft. Ik denk – ik weet het eigenlijk wel zeker - dat ik voor alle ongeveer 25 buurttuiniers spreek. Het regent hier af en toe complimenten.
Bezoekers zijn onder de indruk van wat het geworden is in de afgelopen jaren.
Elf jaar geleden begonnen we hier met een clubje enthousiastelingen, gestart vanuit het Buro voor Buurtavontuur in de Muntel. Op dit toen nog kale veldje zaaiden we letterlijk grondverbeteraars, verfden een soort bouwbord en zetten dat neer met een aankondiging dat er een buurttuin ging ontstaan op dit kale veldje. Als ultieme zinloze, maar leuke actie: wortels in de grond, het hart in het midden. En ja, die wortels waren echte bospenen in hartvorm.
Er ontstond reuring in de wijk.
De aanpak en plannen veranderden en met een projectgroep hebben we in een jaar de voorbereidingen getroffen om in het ijsheiligenweekend van 15/16 mei 2015 deze plek als buurttuin te kunnen openen. Dit kale veldje werd toen omgetoverd in een ‘buurttuin-to be’ met hele kale heuvels en schone moesbakken, maar met veel potentie.
We zaaiden op de openingsdag papieren hartjes met zaadjes op de kale heuvels,
Hanneke kwam met ieniemienie roosjes en vlinderstruiken van 3 cm ! hoog. Iemand anders die met een heel klein stekje van een hazelaar kwam. Buuf Cora die een irritante sering graag uit haar eigen tuin wilde hebben en hier plantte. En kijk nu: het zijn planten en struiken waar je u tegen zegt. Liefdevol verzorgd in de afgelopen jaren. Wat een rijkdom!
Het destijds bedachte concept is in de loop der jaren niet fundamenteel veranderd. Het blijft een open tuin zonder afsluitbaar hek eromheen. We gebruiken geen kunstmest en bestrijdingsmiddelen.
En proberen zo goed mogelijk te zorgen voor de biodiversiteit. Iedereen kan meedoen en brengt in principe eigen gereedschap mee. Grosso modo loopt het best soepel, zonder al te veel regeltjes.
Belangrijke levenslessen krijg je er hier gratis bij!
Meld je vooral aan via de website als je ook zin hebt mee te doen! Hoe dan ook altijd welkom!
Verlies en nieuw leven
Voor mij persoonlijk kwam deze buurttuin op het juiste moment. Na een groot verlies zocht ik grond onder mijn voeten, en die vond ik hier. Letterlijk. Wat begon met een idee van een paar uurtjes tuinieren per week, liep in het begin een béétje uit de hand.
Op zaterdagmiddagen was ik hier regelmatig alleen bezig en tjee… wat was het een kale bedoening!
Zonder schapenhek was het contact met de wandelaars richting, en vanuit, de stad onvermijdelijk. “Meske de is toch geen doen, de wurt nooi nie wa”, en meer van dit soort zinnen.
Hoe blij was ik dat ik met de oneliner “We heten niet voor niks BietjeBijBietje” de vaak toch wel vervelende opmerkingen kon pareren.
Gaandeweg ontstond er een soort community. Er is een stichting opgericht, een website in de lucht, we hebben een technisch clubje waar we op kunnen bouwen, hebben een appgroep, we zitten op social media, en we maken onderdeel uit van de Bossche eco-structuur.
De natuur – en haar grillen
We hebben slakken, wantsen, bijen, hommels, luizen, egels, eenden, een hele trouwe prachtige Engels korthaar kat… en nog veel meer, ook nare steekbeesten, die me al meerdere keren aan de antibiotica hielpen. Maar hé: biodiversiteit is een cadeautje!
Planten zijn hier niet zomaar planten. Ze komen met verhalen. Sommige van familie of buren, anderen van vrienden. Sommigen uit struikroversmissies.
En dan die namen van planten! Tripmadam, Hotlips, Annabel – ik ben niets zonder jou!
Ooit worden we de apotheek van een soort god, met de hier beschikbare Calendula, Sint-janskruid, Smalle weegbree, Valeriaan en nog zowat van die geneeskrachtige kruiden. Tja, ik zag een half jaar geleden het allereerste wietplantje van pakweg 70 cm hier staan. CBD olie dacht ik! Ik moest lachen en liet het staan. Helaas, een paar dagen later was het alweer verdwenen.
Kinderen & de toekomst
Kinderen zaaien hier bloemen en plantten hier zonnebloemen – de ene overleeft het, de andere niet. Zo gaat het in de natuur. Maar het zijn zaadjes voor hun wereldbeeld.
Ze leren hier hoe spruitjes en rode kool groeien, plukken frambozen, ontdekken dat een boom meer is dan schaduw. Deze tuin is een plek waar verwondering begint.
Feest en activiteiten
We vieren jaarlijks Burendag met soep en muziek, doen mee aan NL Doet met vuile handen en brede glimlachen, en verwelkomen bezoekers tijdens Gluren bij de buren / Struinen in de Tuinen.
En weet je wat ik nog heel graag wil? Dat Theaterfestival Boulevard hier een kleine locatievoorstelling programmeert. Want deze tuin is ook een podium. Een plek waar verhalen wortel schieten. Ik kijk Eric even aan! Kun je het idee daar misschien een keertje droppen…. ?
De mensen – deel 2
We namen ook afscheid van dierbaren: Van Meek, van Alfred, van de buren Janske, Ton, Paul & Marie Therese … Ze blijven deel van deze plek.
En er kwamen zeker ook nieuwe mensen bij.
Wat trouwens wel bijzonder is, is dat wijkbewoners inmiddels “onze buurttuin” zeggen, ook al komen ze hier zelden. Dat zegt toch genoeg!
Water en doorzettingsvermogen
We sjouwden gieters, gebruikten scootmobiel-watertaxi’s… en dankzij doorzetters, gemeente en een laadpaalfirma hebben we stroom en een degelijk watersysteem.
Creativiteit en cultuur
Hier werd gezongen, gedicht, getekend en geschilderd, mateloos veel gefotografeerd, gefilmd, en zelfs pesto en mosterd gemaakt van eigen zaadjes. Je kunt hier je hoofd leeg maken of juist vullen met inspiratie.
Van Beatles zingen tot Alfred Martens die tijdens een Burendag het liedje “Knolraap en lof, schorseneren en prei” van Drs. P zingt. – het past allemaal!
De bomen
We hebben geboortebomen, herinneringsbomen, de oudste bekende boom in de wereld: de Ginkgo Biloba, en de mooiste (vind ik) de statige Anna Paulowna boom.
Er is nu wel een bomenstop ingesteld, om het open karakter van de tuin te behouden.
Toekomstplannen
Hebben we nog iets te wensen? Jawel hoor!
Nog meer buurttuiniers zou fijn zijn, dus meld je vooral aan!
Een drinkwater tappunt tussen de tuin en het speelveldje zou een mooie toevoeging zijn!
En een alternatieve kas, die we tot voor kort jaren mochten gebruiken bij Exodus, dat zou ook fijn zijn. Heb jij een idee daarvoor, weet je iets! Laat het ons vooral weten!!
En wat zou ik het zelf leuk vinden om een keer een nougatine taart te maken met de hazelnoten hier uit de tuin! Smullen!
En dan nog even iets praktisch over de ACTIVITEITEN:
Op dinsdagmiddagen en woensdagochtenden wordt hier met een clubje gewerkt. De thee, de koffie en de kuukskes nemen we mee! Welkom!
Volgende week is het de week van de biodiversiteit in Den Bosch.
A.s. dinsdagmiddag 20 mei tussen 2-4 is er een inloopmiddag voor een rondleiding, of je kunt meewerken als je zin hebt.
Op 29 juni is het Gluren bij de Buren
Op 27 september is het Burendag
En volgend jaar vast ook weer NL Doet in maart
Tot slot… de geldboom.
Die doet het hier helaas nog steeds niet heel erg goed.
Dus mocht je er thuis eentje hebben, graaf hem op en plant hem hier.
Of, realistischer: plant een stekje, een idee, een praatje.
Want zoals onze naam zegt: Bietje Bij Bietje groeien we verder.
Dank jullie wel voor tien jaar liefde, inzet, groene vingers, en vuile handen.
Op naar de volgende tien jaar Netto Buurttuin Geluk!
©Ingrid Kemps
