Op de gevel staat nog steeds in sierlijke smeedijzeren letters R.K. Meisjesschool. Het gebouw is een eeuw oud. Tot 2013 was het de Kameleonschool aan de Geldersedam. Daarna werd de school verbouwd tot tien appartementen. Sinds 2016 wonen daarin zestien 50-plussers, waaronder ikzelf, die een woongemeenschap vormen. Ik spreek met medebewoner Ben Lambregts, destijds de voorzitter van onze initiatiefgroep bij het maken van de plannen en bij de verbouwing van de school.
Hoe kwam je in onze groep terecht, Ben?
Bij toeval. We woonden in een nieuwbouwwijk in Rosmalen. De kinderen waren de deur uit en we waren toe aan iets anders. Dus we keken uit naar iets anders en hoorden toen iets over Kilimanjaro Wonen. Dat is een platform voor vaak wat oudere mensen die meer samen willen doen. Mensen die levensloopbestendig en in goed nabuurschap willen wonen.
We gingen naar een platformbijeenkomst en hoorden daar van een nieuwe kans: een mogelijk woonproject aan de Geldersedam. Nu hebben we vroeger ook nog in de binnenstad in de Clarastraat gewoond en daar hebben we nog steeds fijne herinneringen aan. Dus we gingen die school vlak bij de binnenstad bezichtigen met de markt en de Sint-Jan op loopafstand. En toen we bovenin die school aan de voorkant over het park rond de IJzeren Vrouw uitkeken en aan de achterzijde het uitzicht op de kloostertuin van de Soete Moeder, waren we meteen verkocht. Dit moest onze plek worden en we gingen er voor.
Hoe ging het toen verder?
We deden mee aan een voorbereidingsgroep in het voorjaar van 2014 die binnen vier maanden een schetsplan uitwerkten en een haalbaar bod op de school vaststelde. We werden begeleid door Kilimanjaro Wonen, die wisten hoe je zoiets moest voorbereiden en wisten dat je dit soort projecten kunt vergelijken met een berg beklimmen. Dat werkte goed, want uit dertien soortgelijke plannen koos de gemeente ons plan om te realiseren. Toen konden we echt aan de slag.
We vormden een vereniging, kozen een bestuur en gingen een intensief traject in van twee jaar. Er moest veel gebeuren: ontdekken wat we wilden en het daar met elkaar over eens worden. We moesten de ruimte van de school toedelen aan mogelijke woningen en een notaris en een aannemer zoeken. Kortom, we moesten steeds weer allerlei keuzes maken. Maar in augustus 2016 was de verbouwing zo goed als klaar. We konden de woningen betrekken.
Hoe kijk je terug op de onderlinge samenwerking in de groep?
We kenden elkaar niet van tevoren en dat was misschien wel een voordeel. De begeleiders van Kilimanjaro Wonen stuurden het proces intensief, maar gaandeweg moesten we wel zelf de keuzen gaan maken. Dat was niet altijd makkelijk. We hebben veel kritieke momenten met elkaar gehad. Er moest gehakt worden en er vielen spaanders.
Maar we kwamen er steeds weer uit met elkaar. Op cruciale momenten hielden we rekening met elkaar en konden we toch de nodige hobbels nemen. Dat lukte alleen door niet alleen naar het eigen belang te kijken, maar ook naar dat van de anderen. Juist dat waren dan ook de mooie momenten.
In zo’n proces moet je best wel veel rekening met elkaar houden, maar ook je eigen woonwensen scherp bewust maken. Soms was dit moeilijk met elkaar te verenigen en zo moesten we in de loop van het proces ook van diverse mensen afscheid nemen. Dat is altijd jammer, maar ook onvermijdelijk.
Belangrijk was ook dat besluiten doorgaans in twee rondes plaatsvonden, waardoor je de kans kreeg elkaars belangen en visies goed te leren kennen voordat je gemeenschappelijke besluiten neemt.
Als er meningsverschillen waren, wisten de begeleiders daarbij vaak een goede rol te spelen door ons op respectvolle wijze over hobbels heen te helpen zodat het proces door kon gaan.
Hoe kijk je nu terug op het hele proces van planning en bouw?
We hebben het tij enorm mee gehad.
Allereerst hadden we te maken met een gemeente die wat zag in ons project en volop medewerking verleende.
Verder werden we begeleid door een procesbegeleider en een architect die dit soort processen goed kenden. Daardoor konden we tempo en goede keuzes maken.
Binnen onze eigen groep was er een goede balans: we waren een club mensen waarin technische, organisatorische en sociale deskundigheid beschikbaar was zodat we ook het nodige voor elkaar konden krijgen.
Ten slotte hadden we ook een aannemer die snapte in wat voor proces we zaten en daar ook alle begrip voor had.
Jan Jol in gesprek met Ben Lambregts
