In het Muntelcarré zijn op 29 november bijzondere lichtbakken onthuld waarmee bewoners elkaar en bezoekers attenderen op de leefregels binnen het gebouw. De maker van deze kunstwerken is onze wijkgenoot Erik Vink. Aanleiding voor een nadere kennismaking. Wie is Erik Vink?
Erik kwam 22 jaar geleden voor de kunstacademie naar Den Bosch. Als Randstedeling voelde hij zich hier direct thuis, de Muntel werd zijn geliefde wijk, hij bleef. Afgestudeerd in ‘autonome kunst’ kreeg hij veel opdrachten in Den Bosch en omgeving.
Erik noemt zichzelf een ‘social artist’, omdat hij in dialoog met de mensen die van zijn kunstwerken zullen gaan genieten tot een vorm komt. In samenspraak met bewoners maakt hij kunstwerken voor wooncentra. Daarnaast ontwerpt hij al vanaf het begin installaties voor de Boschparade. Zijn ontwerpen geeft hij samen met technici en acteurs vorm. Sinds vorig jaar maakt hij ook deel uit van het artistieke team voor de Boschparade. Via internet weten veel mensen hem te vinden vanwege zijn bijzondere tekeningen op hout. De inspiratie voor deze werken haalt hij uit vorm van het hout in combinatie met wensen van de opdrachtgever. Een communicatieve kunstenaar dus!
Social art in het Muntelcarré
Vorig jaar werd Erik betrokken bij het Muntelcarré, een wooncomplex met 162 woningen. “De diversiteit is daar groot, jong en oud, westers en niet westers, mensen met heel verschillende achtergronden wonen daar met elkaar. Het samenleven wordt dus wel op de proef gesteld.” Erik werd gevraagd of hij een nieuwe vorm kon bedenken voor de huisregelborden in de drie entree’s.
Hierop ging hij in gesprek met de bewonersvereniging en bewoners over de leefregels, die op deze borden staan. “Al snel bleek dat de meeste mensen die borden nog nooit bewust hadden gezien. Saaie borden. Dus dat werd mijn eerste aangrijpingspunt.” Drie dagen stond Erik, samen met twee medewerkers van welzijnsorganisatie Farent, bij de entrees en interviewde bewoners over hoe het beter kon. “Op die manier heb ik zo’n 60% van de mensen gesproken. Dan krijg je best goed zicht op wat er speelt.” Op deze wijze kwamen vier zaken bovendrijven die door Erik werden vertaald in vier expressieve beelden met poëtische teksten geplaatst in lichtbakken.
Communicatie
“Als kunstenaar moet je voor zulke projecten goed kunnen luisteren, doorvragen én checken of je mensen goed begrepen hebt. Laatst werd ik gevraagd iets met de witte muren te doen in een wooncomplex dat naast een groot natuurgebied lag. In gesprekken bleek dat veel bewoners daar graag gingen wandelen, maar dat van elkaar helemaal niet wisten. Natuur werd dus snel het onderliggende thema. Dan vraag ik door over de vorm. Moeten het kleine plantjes zijn, of een wijds uitzicht. Ik vertaal dat in beelden en daar hebben we dan weer een gesprek over. Het is een kwetsbaar traject. Met alle input maak ik als kunstenaar het uiteindelijke beeld. Herkenbaar als mijn werk in mijn eigen stijl maar wel op een manier zodat de bewoners hun eigen input erin herkennen.
Kenmerkende stijl
“Duidelijkheid vind ik belangrijk in mijn werk. Ik focus op wat ik wil laten zien. Dat kan bijvoorbeeld door de uitsnede, contrast en/of kleurgebruik. Ik werk bijna nooit met achtergronden, dat leidt teveel af. De boodschap moet overkomen. Het is mooi als ik zelf bij het maakproces denk wow, dit is te gek, maar het allermooiste vind ik als degene voor wie ik het maak dat ook vindt. Dan is het pas echt geslaagd. Dan is onze communicatie goed gelukt en heeft het kunstwerk ook langer bestaansrecht.”
Ineke Sagasser
Wat vinden de bewoners van het Muntelcarré van het project in de hal van hun wooncomplex?
In januari, als de borden met de “leefregels” twee maanden hangen in het Muntelcarré, wordt de jaarvergadering van de bewonersvereniging gehouden. Secretaris Dick Braam vertelt over de activiteiten van het bestuur en een daarvan is de samenwerking met Erik Vink met betrekking tot de borden met de “leefregels”. Als hij vraagt om een hand op te steken om te zien wie er blij is met de borden klinkt een spontaan applaus op. Voorzitter Fieke de Leeuw concludeert: “Iedereen positief! Dit zou Erik eigenlijk moeten horen!”
Enige tijd later, begin februari, betrapt Toon zich erop dat hij zonder naar de borden te kijken gedachteloos aan de kant van de Hennequinstraat het gebouw uit loopt. Wat staat er ook weer op die borden? Hij loopt terug. “Ik ben er al zo aan gewend, dat ik het niet meer zie,” zegt hij tegen Mieke die ook naar buiten wil.
“Ja, zo gaat dat,” zegt Mieke, “dat is heel normaal. We zouden eigenlijk over een jaar nog eens moeten kijken of mensen dan nog zo positief reageren als toen op de vergadering.”
"Ja , over een jaar zijn er best wel nieuwe bewoners bijgekomen, die misschien andere ideeën hebben over hoe wij met elkaar om willen gaan."
Jan, die binnenkomt met zijn hond (“Hij doet niks, hoor”) ziet Mieke en Toon staan bij de borden. Hij wijst op het bord met: Elke ruimte afvalvrij, dat maakt alle buren blij. “Zo is dat,” zegt hij, “helemaal mee eens."
Toon van Rijnsoever